Chia li và hội nhập

Chia li và hội nhập

        Cụ Ung Dinh được biết đến, ở làng Đông Thái xã Yên Đồng, tổng Việt Yên, huyện La Sơn – Đức Thọ, Hà Tĩnh, từ khoảng nửa sau thế kỉ 16. Cội nguồn từ đâu chưa biết. Có người nói một số họ Phan vùng Nghệ Tĩnh có gốc từ họ Mạc -  Người dòng tộc Mạc đổi họ để tránh bị truy sát ? Có người nói nhiều họ Phan có gốc từ phương Bắc ?  Đây là chuyện còn cần được tiếp tục tìm tòi. Theo gia phả, cụ Ung Dinh và con là Ung Dương chưa có chữ Phan đứng trước (?)

          Dòng họ này đến đời thứ tư có ông Phan Viết Tài, tên húy là Thu, sinh năm Nhâm Ngọ (1642). Đời Lê làm quan Điện Tiền Chỉ Huy Sứ, tước Dũng Bá, Nhị Phẩm. Dòng tộc ổn định có họ là Phan và an cư lạc nghiệp từ đó.

Năm đời đầu của dòng họ, liên tiếp độc đinh ( chỉ 1 con trai nối giõi). Đời thứ sáu, Ông Phan Viết Tứ sinh được hai con trai là Phan Viết Hựu và Phan Viết Năng.

Ông Viết Hựu sinh năm Nhâm Ngọ (1702) sinh sống tại làng quê Đông Thái, con cháu nối tiếp xum xuê. Riêng ông em Phan Viết Năng không ai biết đi đâu, ở đâu? Biền biệt.

Gần hai trăm năm sau, năm Tân Mão 1891 ông Phan Bá Hoằng -  húy là Nhân Đạo sinh năm Canh Ngọ (1870) đời thứ 13, năm 1888 ông thi đậu nhất Trường. - Ông ngồi dạy học tại nhà ông Phan Quý ở thôn Phang Thị, xã Thổ Hào, tổng Bích Hào ( nay là xã Thanh Giang, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An). Nhân ngày Rằm tháng Bảy là ngày Tế Tổ của họ Phan tại đây, ông Bá Hoằng tình cờ nghe trong bài văn tế của họ nhắc đến tên các tiên liệt của mình, cả một giãy năm đời là Phan Ung Dinh, Ung Dương, Công Minh, Viết Tài, Viết Tứ. Ông vô cùng ngạc nhiên. Chờ tan buổi Tế, ông xin gặp các vị cao niên của ho Phan này để hỏi lại cho kĩ rồi tức tốc trở về quê Đông Thái xin mượn gia phả của dòng họ mình đem sang Thanh Chương đối chiếu.

Nhận ra đây chính là dòng con cháu của cụ Phan Viết Năng, em cụ Viết Hựu, con thứ của cụ Viết Tứ, hai bên mừng mừng tủi tủi nối lại được dòng huyết tộc.

Từ đó, hàng năm, ngày Xuân con cháu cụ Viết Năng ở Thanh Chương đều cử một số người về Đông Thái sum họp dự lễ dâng Hương Tế Tổ.

Trải qua Cách Mạng tháng Tám và hai cuộc kháng chiến, con cháu của dòng họ Phan Ung Dinh ở Đông Thái và Thanh Chương đều có nhiều người thoát li đi chiến đấu và công tác rồi định cư trên khắp mọi miền đất nước.

Ngày 4-11-1984 Tại Hà Nội, nơi có con cháu dòng họ Phan Ung Dinh, thường gọi là họ Phan Trọng, sinh sống đông nhất đã thành lập Ban liên lạc để tổ chức họp mặt dâng hương Tổ tiên và xây dựng nền nếp hoạt động của dòng tộc tại Thủ đô.

Ban liên lạc đầu tiên của họ Phan Trọng tại Hà Nội gồm các ông bà Phan Hoàng Thuận, Phan Thị Hiên ( Bà Giáo Di), Phan văn Tần, Phan văn Tám, Phan Xuân Mỹ, Phan Quốc Kinh, Phan Văn Thẩm. Xa quê hương, các buổi họp mặt của bà con mấy năm đầu  phải mượn địa điểm. Ban đầu thì mượn hội trương cơ quan. Rồi các năm sau lần lượt thay nhau, các thành viên trong họ mời bà con về nhà mình họp mặt làm lễ. Gần chục năm nay mới có chỗ tương đối ổn định, là họp mặt tại nhà ông Phan Anh Tộc trưởng dòng cụ Viết Năng. Theo thống kê của ông Thuận, vào thập niên tám mươi, ở Hà Nội có hơn 70 địa chỉ của bà con thuộc thế hệ thứ nhất định cư ở Hà Nội. Trong khi tại quê gốc ở Đông Thái chỉ còn 14 hộ. Đến nay, đầu thập niên thứ 2 thế kỉ 21 họ đã có đến đời thứ 23. Và, Người của dòng họ hiện đang sinh sống hầu như khắp các tỉnh thành cả nước.

Tuy còn nhiều khó khăn nhưng các buổi họp măt bà con đều vui vẻ nồng đậm tình gia tộc. Các thế hệ nối tiếp nhau trai gái nội ngoại đoàn kết thân ái đồng lòng hiệp lực.

  Trong một buổi họp thống nhất gia phả, lúc thư giản có người đặt câu hỏi, tại sao từ Thanh Chương về Đông Thái đi bộ chỉ già nửa ngày đường, tại sao hai cụ Viết Hựu, Viết Năng và con cháu phải biền biệt nhau đến như vậy?

Có người nói, có lẽ hai cụ giận nhau, có lời thề độc nào chăng?

Có ý kiến cho rằng, có thể sự việc liên quan đến lánh ẩn truy sát mà anh em phải tách nhau ra tìm đường sống?

Người khác suy luận, có thể do trải 5 đời độc đinh, đến đời thứ sáu có 2 đinh, có “ông thầy” nào phán rằng phải mỗi người một ngã mới có thể bảo toàn tính mạng?

Bài toán thật thú vị nhưng chắc chẳng thể có lời giải chính xác? Quan trọng là lá rụng về cội, máu chảy về tim, bà con dòng tộc đang được sống trong vui mừng dòng tộc mở rộng, anh em bà con đoàn kết thân ái, đầm ấm, thành đạt và tăng trưởng.

                                                                                                                                                                                                                        Phan Thẩm ghi

BÌNH LUẬN

Tên bạn:


Nội dung bài viết của bạn về sản phẩm: Chú ý: Không chấp nhận định dạng HTML!

Ứng dụng: Kém            Tốt

Nhập mã số xác nhận bên dưới:

Tiếp tục