Thống kê 
12 Hôm nay 
98 Tuần 
360 Tháng 
6.152 Năm 
16.192 Tất cả NHÀ THỜ HỌ PHAN Ở THANH CHƯƠNG
NHÀTHỜ HỌ PHAN Ở THANH CHƯƠNG.
Năm 2011 trong một lần về quê tại Thanh Giang,Thanh Chương,nghệ an,tôi có hỏi ông Phan Cẩn là tộc trưởng năm nay đã 81 tuổi về lịch sử xây dựng nhà thờ.Ông kể rằng ngôi nhà thờ của dòng họ ta có từ lâu rồi,không có ghi chép cụ thể giai đoạn đầu xây dựng.Do ông Cẩn ở quê và luôn chung sống với bố là ông Phan Hứa nên ông được nghe kể về xây dựng nhà thờ từ năn 1922 đến sau này.Năm 1945 ông Phan Khai là tộc trưởng Họ Phan qua đời.Do ông Khai không có con trai nên ông Phan Hứa – con trai trưởng ông Phan Tường thuộc chi thứ- kế vị.Ông Phan Hứa đã có công giữ gìn gia phả,dịch gia phả từ chữ Nôm sang chữ Quốc Ngữ, có công bảo tồn các sắc phong,tài liệu ghi chép của nhà thờ và sau này giao cho con trai là ông Phan Cẩn tiếp tục trọng trách Tộc Trưởng của dòng họ.Ông Phan Hứa mất năm 1985 thọ 91 tuổi.Ông Phan Cẩn đã kể cho tôi nghe về những điều ông được nghe, được chứng kiến và là người có công kế tục và hoàn thiện xây dựng ngôi nhà thờ như sau:
Ngôi nhà thờ Họ Phan ở xóm Liên Trì xã Thanh Giang,Thanh Chương,Nghệ An là ngôi nhà thờ nhánh của con cháu cụ Phan Viết Năng( đời thứ 7) thuộc dòng họ Phan Ung Dinh làng Đông Thái- Đức Thọ- Hà Tĩnh.
Ngôi nhà thờ có từ thế kỷ XIX do ông Phan Nại – Bản tộc Thần Tổ Sắc Phong (Đời thứ 11) sau khi ông lập công trong chiến trận và được triều đình thời bấy giờ phong tướng, xây nên tại vị trí hiện nay.Nhà thờ được làm bằng gỗ lợp tranh, phên nứa. Do hỏa hoạn đầu thế kỉ 20 ngôi nhà thờ này bị cháy.
Năm 1922 con cháu ở thế hệ 17-18 do ông Tộc Trưởng Phan Khai cùng ông Tường (thế hệ 18), ông Khiêm, ông Bình, ông Liễn, ông Tuyên, ông Toản hợp sức xây nên ngôi nhà thờ mới 3 gian lợp tranh, phên nứa. Thời đó các cụ nghèo, không có kinh phí. Lúc bấy giờ có ông Nguyễn Lâm Thái ngườ xã Thanh Tùng- Thanh Chương-Nghệ An đỗ đầu cử Nhân được chính quyền cấp hồ Sen thuộc xã Thanh Giang.Ông Thái sau này khi đã mất được xây đền ở Cồn Đình trước Hồ Sen-thuộc xóm Liên Trì và được tôn làm thành hoàng Làng. Do cụ Thái ở xa, nên các cụ họ Phan nhận khoán trông nom hồ sen: Dọn hồ,trông nom, bảo quản, thu hoạch sen. Hàng năm các cụ trích hơn một phần công lao để làm quĩ, chuẩn bị làm nhà thờ. Khoảng 5-6 năm tích lũy đến năm 1922 thì xây cất nên ngôi nhà thờ. Cứ 5 năm con cháu đóng nghĩa vụ mỗi đinh(con trai) 30 tranh cỏ để lợp lại nhà thờ. Năm 1955, con cháu trong họ đóng góp kinh phí để tu sửa: Làm tường cốt tre, trát hàu thay vôi với số tiền là 10.260đ.
Mãi tới năm 1957, sau nhiều mong ước và đóng góp của con cháu, các cụ mới mua được 1000 ngói tây và 1 cây gỗ lim xẻ làm rui để lợp 2 mái. 2 hồi vẫn lợp tranh. Mãi đến năm 1968 con cháu mới góp lại được để lợp nốt 2 hồi bằng ngói.
Năm 1971, mua ván đóng 3 bộ cửa (Tấm ghép) phía trước nhà thờ.
Năm 1991, xây được thềm phía trước.
Năm 1992, đảo ngói thay mè, bờ lại bốn góc, xây bệ thờ và ốp lát gạch hoa.
Năm 2003, con cháu gia đình các ông Phan Biền, ông Phan Biên, ông Phan Ban, ông Phan Lĩnh (con cố Phan Liễn) cung tiến ngôi nhà thờ hạ 3 gian, 2 hồi, lợp ngói.Ngôi nhà thờ có từ trước thành ngôi nhà thờ Thượng.
Năm 2004, kỷ niệm 210 năm cụ Phan Viết Năng đến lập nghiệp tại Thanh Giang, Đoàn họ Đại Tôn từ làng Đông Thái sang dự lễ và tặng một bia đá để lưu niệm, hiện nay đang đặt tại nhà thờ.
Đến năm 2005, ông tộc trưởng Phan Cẩn tổ chức quyên góp kinh phí và nhân lực cuả con cháu họ Phan tiến hành tái tạo lại nhà thượng, lợp ngói, xây tường xung quanh, thay rui mè cũ hỏng, và được bảo tồn đến ngày nay.
Năm 2010, các cửa phía trước được làm mới theo cửa khung có bản lề, phù hợp với cảnh quan của nhà thờ hiện trạng.
Năm 2011, cháu Hoàn con liệt sĩ Phan Thưởng đã cung tiến toàn bộ gạch granit để ốp các bệ thờ, xung quanh tường và nền nhà thượng.
Ngôi nhà thờ là do công lao đóng góp của toàn bộ con cháu họ Phan. Từ năm 1945 đến năm 1985 ông Phan Hứa - tộc trưởng đã chỉ đạo trùng tu xây dựng nhà thờ.Từ năm 1986 đến nay ông Phan Cẩn - tộc trưởng kế tiếp,trực tiếp chỉ đạo công tác tái tạo và hoàn thiện nhà thờ và đạt được mức độ tương đối hoàn chỉnh.Ngoài ra từ khi xây nhà thờ năm 1922 đến nay, con cháu qua nhiều thế hệ đã đóng góp để mua sắm các hoành phi câu đối và nội thất bên trong nhà thờ.Sự đóng góp của con cháu trong khoảng 50 năm trở lại đây được ông phan Cẩn ghi chép và lưu trữ đầy đủ.
Ngoài ra, bên cạnh xây nhà thờ, con cháu Họ Phan tập trung bảo vệ giữ gìn các lăng mộ của các thế hệ đã qua đời. Hàng năm đến dịp thanh minh và rằm tháng 7, tổ chức cho con cháu đi tảo mộ.
Năm 1982, ông Phan Cẩn chỉ đạo qui tập mồ mả về hai nghĩa địa tại Cồn Ong và Cồn Keo xã Thanh Giang.
Năm 1995, xây mộ tổ cho ông Phan Nại tại xứ Cồn Keo.
Từ 1995 đến 2009, toàn bộ phần mộ của các bậc tiên linh được con cháu xây lăng và đặt bia trước mộ chí có đầy đủ tên tuổi và ngày mất.
Mộ cụ Phan Viết Năng (đời thứ 7) táng ở đâu không rõ đến ngày nay.
Từ đời thứ 8 trở về sau đều có phần mộ và được xây lăng đến đời thứ 16.
Từ thế hệ 17 trở về sau, phần mộ của các bậc tiên linh do con cháu các chi tự đóng góp và xây dựng.
Phần mộ xây cho các bậc tiên linh từ đời thứ 8 đến đời 16 có sự đóng góp kinh phí rất lớn của cụ Phan Tráng, trong đó xây lăng cụ Phan Nại (Bản tộc thần tổ) do cụ Phan Tráng đóng góp toàn bộ kinh phí.
Ngày nay,cứ mỗi rằm tháng bảy hàng năm,con cháu họ Phan dù có ở đâu khắp bốn phương trời cũng về tề tựu tại ngôi nhà Thờ họ để tế tổ,thắp hương tưởng niệm các vị tiên linh,biết ơn những tiền nhân dù cuộc sống có nghèo khổ vẫn luôn vun đắp cho dòng họ luôn phồn thịnh mà trong đó đã có công xây ngôi nhà thờ,nơi cho con cháu về hành hương và gặp gỡ.
Được biết hội đồng gia tộc Họ Phan Trọng tại làng Đông Thái- Tùng Ảnh- Hà Tĩnh đang tổ chức quyên góp để xây dựng lại nhà thờ Đại Tôn,tôi viết bài này để hưởng ứng và mong bà con trong Họ tham khảo.
Phan Anh.
Nội dung bài viết của bạn về sản phẩm: Chú ý: Không chấp nhận định dạng HTML!
Ứng dụng: Kém Tốt
Nhập mã số xác nhận bên dưới: